Hayatımızın artık neredeyse tamamını kaplayan sosyal medya için ülkemizde bir yasa çıkarıldı. Peki Sosyal Medya Yasası Nedir? Sosyal Medya Yasası İçerisinde Neleri Barındırıyor? Sosyal Medya Yasası Para Cezası Ne Kadar? Sosyal Medya Yasası Maddeleri Neler? Sosyal Medya Yasası Hayatımıza Ne Zaman Girecek? İşte Sosyal Medya Yasası hakkındaki tüm detaylar…
Sosyal Medya Yasası Nedir?
Sosyal medya şirketlerinin özellikle 2015 ve sonrasında yaşattığı güvenlik endişeleri, tüm dünyada yasal düzenlemelerin peşi sıra yürürlüğe girmesine neden olmuştu. ABD ve Çin gibi sosyal medya şirketlerinin merkezi olan ülkeler dışında yapılan bu düzenlemelerin odak noktası “milli güvenlik” endişelerini ortadan kaldırmak, vatandaşlara ait kişisel bilgileri hukuki yollar ile güvence altına almaktı.
Türkiye’de ise sosyal medyaya yönelik yaptırımlar ve düzenlemeler, belirli aralıklar ile uygulanmıştı. Ancak artık ülkemizde 30 - 35 milyon kişinin kullandığı YouTube, TikTok, ve Instagram gibi uygulamalar var. Bu kadar kişinin aktif olduğu mecralar, ticari ve ekonomik açıdan büyük önem arz ediyorlar. Dolayısıyla yasaklamak ya da kısıtlamak hemen söz konusu olmuyor, bu durumun sarsıcı ekonomik sonuçları meydana geliyor. Temmuz 2020 ise Türkiye’de sosyal medyanın geleceği adına önemli bir ay oldu. Sadece 1 ay gibi kısa bir süre içerisinde önce tasarı, ardından yasaya dönüşen sosyal medya düzenlemesi, önümüzdeki yıllarda şirketlerden kullanıcılara kadar her düzeyde etki yaratacak.
Sosyal Medya Yasası İçerisinde Neleri Barındırıyor?
• Sosyal ağ sağlayıcı: İnternet ortamında metin, ses, görüntü, konum gibi çeşitli içerikleri oluşturmaya, görüntülemeye veya paylaşmaya yarayan gerçek ve tüzel kişiler. Bu tanıma göre sosyal medya şirketleri, artık ülkemizde resmi olarak sosyal ağ sağlayıcı şeklinde tanımlanıyor. Bu tanımın içerisinde Facebook, Instagram, Twitter, TikTok, YouTube gibi herkese açık içerik paylaşım platformları; mesajlaşma ve video görüşme uygulamaları, kullanıcılarına etkileşim imkânı tanıyan internet siteleri de dâhil edilebilir.
• Erişim engellenmeyecek, suç teşkil eden içerik silinecek: Eğer sosyal medya platformlarında suç oluşturduğu tespit edilen içerikler nedeniyle kökten bir erişim engeli söz konusu olmayacak. Suç teşkil ettiği tespit edilen içerik de engellenmeyecek. Bunun yerine platformdan veya içerik oluşturucusundan söz konusu içeriğin silinmesi talep edilecek. Örneğin Twitter’da suç teşkil eden bir dizi paylaşım varsa varsa Twitter engellenmeyecek, ilgili paylaşımların kaldırılması için yasa uygulanacak. Kullanıcılar olarak bizler suç teşkil eden içerikleri platforma bildireceğiz, bu içerikler üzerinden dava açabileceğiz. Platformlar ise bize 48 saat içerisinde dönüş yapmak zorunda kalacaklar.
• Suç teşkil eden içeriklerin kaynağı daha detaylı tespit edilecek: Örneğin bir kafede oturdunuz, internete bağlandınız ve vakit geçiriyorsunuz... Sizinle aynı kafede oturan bir başka kişi ise sosyal medyada suç teşkil eden bir içerik paylaştı. Aynı IP adresi üzerinden farklı cihazlar ile internete bağlısınız. Kendi cihazlarınız da da birer kimlik numarası gibi çalışan IP adresleri var. Suç teşkil eden paylaşım yapılan cihaza ilişkin IP bilgisi, kullanımın başlama ve bitiş zamanları, aktarılan veri miktarı, kullanıcı kimlik bilgileri zaten öğrenilebiliyor. Şimdi bu bilgiler arasında “port bilgisi” de eklendi. Teknik detaya girmeden açıklayacak olursak; suç teşkil eden paylaşımın sahibi, artık dijital olarak daha detaylı tanımlanabilecek.
• Paylaşımları ya da hesapları şikayet etmek kolaylaşacak: Her sosyal medya platformu, kendisine has şikayet sistemine sahip. Ancak sorunlu bir paylaşımı ya da paylaşımın kaynağı olan hesabı şikâyet etmek çoğu kullanıcı için oldukça zahmetli. Yasa ile sosyal medya şirketlerinden şikâyet sistemlerini daha kullanışlı hale getirmeleri talep edilmiş oldu. Şirketlerin 3 ay süre içinde ilgili bölümleri güncellemesi gerekecek.
Sosyal Medya Yasası Para Cezası Ne Kadar?
Yükümlülüğünü yerine getirmeyen yer sağlayıcılarına, caydırıcılığın sağlanması için verilecek idari para cezası artırılacak. Bu kapsamda yer sağlayıcılık bildiriminde bulunmayan veya yükümlülüklerini yerine getirmeyen yer sağlayıcı hakkında, 10 bin liradan 100 bin liraya kadar verilebilen idari para cezası, 100 bin liradan 1 milyon liraya kadar artırılacak.
Sosyal Medya Yasası Maddeleri Neler?
• Kanunla, internet kullanıcılarının kişisel başvurularında veya kamu kurumlarının bildirimlerinde yaşanan zorlukların aşılması için sosyal ağ sağlayıcılarla muhataplık ilişkisi kurulması amaçlanıyor.
• Kanunla, İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'a "sosyal ağ sağlayıcı" şeklinde yeni bir tanımlama getiriliyor.
• Bu kapsamda kullanıcıların internet ortamında sosyal etkileşim amacıyla metin, görüntü, ses, konum gibi içerikleri oluşturmalarına, görüntülemelerine veya paylaşmalarına imkan sağlayan gerçek veya tüzel kişiler, sosyal ağ sağlayıcı olarak tanımlanacak.
• İdari para cezaları, muhatabın yurt dışında bulunması halinde Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından doğrudan doğruya muhataba, internet sayfalarındaki iletişim araçları, alan adı, IP adresi ve benzeri kaynaklarla elde edilen bilgiler üzerinden elektronik posta veya diğer iletişim araçlarıyla da bildirilebilecek.
• Bu bildirim, Tebligat Kanunu'na göre yapılan tebligat hükmünde olacak. Bu bildirimin yapıldığı tarihi izleyen 5. günün sonunda tebligat yapılmış sayılacak.Yükümlülüğünü yerine getirmeyen yer sağlayıcılarına, caydırıcılığın sağlanması için verilecek idari para cezası artırılacak. Bu kapsamda yer sağlayıcılık bildiriminde bulunmayan veya yükümlülüklerini yerine getirmeyen yer sağlayıcı hakkında, 10 bin liradan 100 bin liraya kadar verilebilen idari para cezası, 100 bin liradan 1 milyon liraya kadar artırılacak.
• Düzenlemeyle, suç oluşturan kısmi içeriğin çıkarılmasının mümkün olduğu durumlarda, erişimin engellenmesi kararı yerine içeriğin çıkarılması kararının verilmesi imkanı sağlanarak, aynı internet sitesinde yer alan ve suç oluşturmayan içerikler yönünden ifade ve haber alma özgürlüğü daha da güvenceli hale getirilecek.
• İçeriğin çıkarılması kararları, erişim sağlayıcılar tarafından değil içerik ve yer sağlayıcılarca yerine getirilebileceği için bu kararlar, içerik ve yer sağlayıcılarına bildirilerek gereğinin yerine getirilmesi istenecek.
Sosyal Medya Yasası Hayatımıza Ne Zaman Girecek?
Türkiye'den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, en az 1 kişiyi Türkiye'de temsilci olarak belirleyecek. Bu kişinin iletişim bilgilerine kolayca görülebilecek ve doğrudan erişilebilecek şekilde internet sitesinde yer verilecek.Sosyal ağ sağlayıcı bu kişinin kimlik ve iletişim bilgilerini BTK'ya bildirecek. Temsilcinin gerçek kişi olması halinde Türk vatandaşı olması zorunlu olacak. Verilen önergenin kabul edilmesiyle, bu maddenin ve bağlı düzenlemelerin yürürlük tarihi 1 Ekim 2020 tarihinde olarak değiştirildi.