Hasankeyf

hasankeyf

Hasankeyf

Hasankeyf, Batman’a bağlı olan iki yakasını Dicle’nin ayırdığı tarihi bir ilçedir. Peki Hasankeyf Nerededir? Hasankeyf’in Mimari Özellikler Nelerdir? Hasankeyf’in Tarihçesi Nedir? Hasankeyf Turizmi. Hasankeyf Etimolojik Özellikleri Nelerdir? Hasankeyf’de Ne Yenir? Hasankeyf’in Nüfusu Kaçtır? Hasankeyf’de Gezilecek Yerler Neresidir? Hasankeyf’e Nasıl Gidilir? Hasankeyf’e Giriş Ücretli Midir? İşte Hasankeyf hakkındaki tüm detaylar…

Hasankeyf Nerededir?

Hasankeyf, Batman’a bağlı olup iki yakasını Dicle Nehri’nin ayırdığı tarihi bir ilçedir.

Hasankeyf’in Mimari Özellikleri Nelerdir?

Eski çağlarda yaşamış insanlar için önemli bir yerleşim merkezi konumunda olan Hasankeyf, bölgede yaşayan halk tarafından birçok farklı şekilde isimlendirilmiştir. Mağaralar Şehri, Kayalar Kenti ve Hısnı Keyfa bunlardan bir kaçıdır. Yaklaşık 6000’e yakın mağaranın bulunması, insanların burayı genellikle yerleşim yeri olarak kullandığını göstermektedir. Mağaraların çokluğu geçmiş dönemdeki insanların kalacak yer sorununa bir çözüm olmuştur. 

Hasankeyf’in Tarihçesi Nedir?

Hasankeyf’in ne zaman kurulduğu kesin olarak bilinmemekle birlikte tarihi antik döneme kadar dayanmaktadır. Hasankeyf höyüğünde yapılan çalışmalarda 3.500 yıldan 12.000 yıl öncesine kadar arkeolojik buluntulara rastlanılmıştır. Yerleşim, Yukarı Mezopotamya’dan Anadolu’ya geçiş yolu üzerinde ve Dicle nehrinin kenarında kurulmuş olması nedeniyle stratejik bir öneme sahipti. MS 2. Ve 3. Yüzyıllarda sınır yerleşimi olarak Bizanslılarla Sasaniler arasında el değiştirmiştir. Diyarbakır ve çevresini ele geçiren Roma İmparatoru II. Constantius, bölgeyi Sasanilerden korumak amacıyla iki sınır kalesi inşa ettirmiştir. MS 363 yılında inşa edilen kale uzun süre Roma ve Bizans egemenliğinde kaldı. Hıristiyanlığın bölgede 4. Yüzyıldan itibaren yayılmaya başlamasından sonra yerleşim Süryani piskoposluğunun merkezi durumuna geldi. Kadıköy Konsili tarafından MS 451 yılında Hasankeyf’teki piskoposluğa Kardinal unvanı verilmiştir. Hasankeyf 640 yılında, Halife Ömer döneminde İslâm ordusu tarafından ele geçirildi. Emeviler, Abbasiler, Hamdaniler ve Mervaniler egemenliğinde kalan yerleşim 1102 yılında Artuklular tarafından ele geçirilmiştir. Artuklu Beyliği’nin 1102-1232 yılları arasında başkentliğini yapan Hasankeyf, en parlak dönemini bu tarihlerde yaşamıştır. Artuklular döneminde imar edilerek kale kasabası özelliğinden kurtulup şehir haline geldi. 1232 yılında Eyyubiler tarafından ele geçirilen yerleşim, 1260 Moğollarca ele geçirildi ve tahrip edildi. Hasankeyf’in Eyyubi hâkimi Hülagü’ye bağlılığını bildirerek şehirdeki egemenliğini devam ettirebildi. Hasankeyf, 14. Yüzyılda önemli bir şehir olma özelliğini korumakla birlikte eski parlak günlerine kavuşamadı. 1462 yılında Uzun Hasan tarafından ele geçirilen şehir Akkoyunlu topraklarına katıldı. Akkoyunlular’ ın zayıflamasıyla 1482 yılında Hasankeyf’te Eyyubi emirlerinin yönetimi yeniden başlamıştır. Bir süre sonra Safeviler’ in denetimine geçen yerleşim, 1515 tarihinde Osmanlı topraklarına katılmıştır. 1524 yılına kadar Osmanlı yönetimine bağlı Eyyubi yöneticiler tarafından idare edilen Hasankeyf, bu tarihten itibaren Osmanlı idarecileri tarafından yönetilmeye başlamıştır. 17. Yüzyıldan itibaren ana ticaret yollarının değişmesi ve Osmanlı-İran savaşları sonucunda ticarette görülen duraklama neticesinde şehir önemini yitirdi. 1867 yılından sonra Mardin Midyat’a bağlı olan yerleşim, 1926 yılında Gerçüş ilçesine bağlanmıştır. 1990 yılında Batman’ın il olmasıyla ilçe bu şehre bağlanmıştır.

Hasankeyf Turizmi

Tarihi ve doğal güzellikleriyle önemli turizm merkezlerinden biri olan Hasankeyf, yerli ve yabancı turistlerce ziyaret edilmektedir. Kalkerli yapısı nedeniyle kayalık tepelerde ve derin kanyonlarda, doğanın ve insanların oluşturduğu ve sayısı binlerce olan “Hasankeyf Mağaraları”, Roma döneminden kalma Hasankeyf kalesi Köprüsüne girişte soldaki tepe üzerinde bulunan ve İslam ordularının Hasankeyf’ i kuşatması sırasında hayatını kaybeden İmam Abdullah için yapılmış. İmam Abdullah Türbesi, Artuklular tarafından yapıldığı düşünülen ve günümüze kadar önemli kısmı yıkılan Hasankeyf Dicle Köprüsü, Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan’ın Otlukbeli Savaşı’nda hayatını kaybeden oğlu için yaptırdığı Zeynel Bey Türbesi, Akkoyunlular tarafından yapılan ve son halini Eyyubiler döneminde alan Ulu Cami, 1328 yılında Eyyubiler tarafından yapılan Küçük Saray, günümüze harabesi ulaşan ve Akkoyunlu dönemine tarihlenen Büyük Saray, 15. Yüzyılda yapılan Mescid-i Ali Cami, Eyyubiler döneminde yapılan Rızık Cami, Süleyman Cami, Koç Cami, Kızlar Cami ve Küçük Cami, Eyyubilerden kalma Kale Kapısı, halk arasında “Yolgeçen Hanı” olarak adlandırılan doğal mağarası yerleşimin önemli tarihi eserlerini oluşturmaktadır.

Hasankeyf Etimolojik Özellikleri Nelerdir?

Kayalara oyulmuş konutları nedeniyle, Süryânice Kifo (kaya) kelimesinden türetilmiş Kifos ve Cepha / Ciphas isimleriyle bahsedilen şehir “Mağralar Şehri” ya da “Kayalar Kenti” anlamına Arapça ve “Hısnı Keyfa” denilmiştir. “Hısn-ı keyfa” adı Osmanlılar zamanında Hısnıkeyf, halk arasında da Hasankeyf şekline dönüşmüştür.

Hasankeyf’de Ne Yenir?

Kuzu Eti

Ciğer

Gözleme

Kumpir

Hasankeyf’in Nüfusu Kaçtır?

1526 yılında Hasankeyf’te 1301 hane bulunmaktaydı. Bunların 787 hanesinde Hristiyanlar, 494 hanesinde Müslümanlar ve geri kalan 20 hanede Yahudiler yaşamaktaydı. 16. yüzyılın ikinci yarısında yerleşim daha da büyümüş olup 1006’sı Hristiyanlara, 694’ü Müslümanlara ait olmak üzere bu sayı 1700’e yükselmiştir. 1935 yılında 1425 kişiden oluşan nüfus, 1975 nüfus sayımlarına göre 13.835 olan Hasankeyf’in sürekli verdiği göçler nedeniyle nüfus 2000 yılında 7493’e düşmüştür.

Hasankeyf’de Gezilecek Yerler Neresidir?

Tarihi Hasankeyf Köprüsü

Hasankeyf Çarşısı

Zeynelbey Türbesi

Hasankeyf Kalesi

El-Rızk Camii

Hasankeyf’e Nasıl Gidilir?

Batman merkezden otobüs ile gidecek olanlar öncelikle ilçe otogarına gitmeleri gerekiyor. Oradan kalkan otobüsler 30-40 dakika içerisinde Hasankeyf’e ulaşmaktadır. Özel araç ile gidecek olanlar ise sadece tabelaları takip etmeleri yeterli olacaktır. Hasankeyf – Gercüş- Midyat yolunu takip etmelilerdir. 

Hasankeyf’e Giriş Ücretli Midir?

Hasankeyf bir ilçe olduğundan dolayı ilçeye giriş ücretsizdir. Fakat Hasankeyf içerisinde bulunan tarihi yerler birbirinden bağımsız olarak fiyatlandırılmıştır.


Daha Fazla İçerik