Gezi Parkı

Gezi Parkı, İstanbul’un Beyoğlu ilçesinde Taksim Meydanı’nın kuzey doğusunda Cumhuriyet, Asker Ocağı ve Mete Caddeleri arasında yer alan bir şehir parkıdır.

gezi-parki
Yayınlanma Tarihi : 2020-07-14 16:20:41

Gezi Parkı, İstanbul’un Beyoğlu ilçesinde Taksim Meydanı’nın kuzeydoğusunda yer alan bir şehir parkıdır. Peki Gezi Parkı Nerededir? Gezi Parkı’nın Tarihçesi Nedir? Taksim 31 Mart Olayları Nedir? Gezi Parkı Olayları Nedir? Gezi Parkı’na Nasıl Gidilir? Gezi Parkı’na Giriş Ücretli Midir? İşte Gezi Parkı’nın tüm detayları…

Gezi Parkı Nerededir?

Gezi Parkı, İstanbul’un Beyoğlu ilçesinde Taksim Meydanı’nın kuzey doğusunda Cumhuriyet, Asker Ocağı ve Mete Caddeleri arasında yer alan bir şehir parkıdır. 

Gezi Parkı’nın Tarihçesi Nedir?

Bugünkü Gezi Parkı'nın bir bölümünden başlayarak Harbiye'ye doğru ilerleyen bir arazi, 16. yüzyılda Kanuni Sultan Süleyman'ın aşçısı Manuk Karaseferyan aracılığıyla Ermeni cemaatine mezar yeri olarak tahsis edilmişti. Pangaltı Ermeni Mezarlığı veya diğer adıyla Surp Agop Ermeni Mezarlığı, 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında artan Türk milliyetçiliği ve Ermeni karşıtlığı sebebiyle Türk hükûmeti yetkilileri ve belediyeler tarafından hedef alındı. 1872'de belediye mezarlığa el koymak istese de Sultan Abdülaziz arazinin Ermeni cemaatine ait olduğunu gerekçe göstererek bunu reddetti. Ardından 1912'de mezarlığın bir kısmı yol genişletmek için belediye tarafından Ermeni cemaatinden satın alındı. 1930'larda süren çeşitli davaların ardından sonunda 1939'da Türk hükümeti mezarlığı istimlak etti. Bu bölgedeki Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi yıkıldı, mezar taşlarının birçoğu Gezi Parkı'nın merdivenlerinin yapımında kullanıldı. 

Şehircilik uzmanı Henri Prost imar planını hazırlarken, Dolmabahçe'den Nişantaşı'na yükselen Kadırgalar Vadisi'ni (Harbiye Kongre Vadisi) büyük bir park haline getirme planı dahilinde, Taksim Gezisi'ni de yetkililere önerdi. İnönü Stadyumu'nun inşaatının başlamasıyla işlevini kaybeden stadyum ve harâbe hâlindeki kışlanın, 1940 yılında dönemin İstanbul Valisi Lütfi Kırdar tarafından, Henri Prost'un hazırladığı imar planı çerçevesinde istimlak edilerek yıktırılmasından sonra, İstanbul'un Cumhuriyet döneminde yapılan ilk parkı oldu. Mermer parmaklıklı mermer merdivenler, Boğaziçi'ne bakan oturma mekanları, banklar, çim sahaları, Gezi'yi halkın sık sık gelip dolaştığı bir yer hâline getirdi. Parkın merdivenlerinin yapımında, o yıllarda yıkılan Pangaltı Ermeni Mezarlığı'nda yer alan bazı mezar taşları da kullanıldı. 

1944'te Taksim Gezisi'nin Taksim Meydanı'na bakan ön (güney) kısmına, dönemin cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün at üzerindeki heykelinin kaidesi inşa edildi ancak heykel hiçbir zaman dikilmedi. 1950'de Demokrat Parti iktidara geldikten sonra da, atlı heykel uzun süre bir depoda bekletildi, sonunda kaide söktürüldü, heykel bu parka değil, Maçka'daki Taşlık Parkı'na dikildi. Taksim Gezi Parkı uzun bir süre "İnönü Gezisi" olarak adlandırıldı. 

Taksim 31 Mart Olayları Nedir?

Gezi Parkı'nın ön kısmına 1806 yılında Halil Paşa Topçu Kışlası adıyla Rus ve Hint mimarisinden izler taşıyan ana gövdesi iki katlı, soğan kubbeli ve kule görünümlü, köşeleri ise üç katlı olan bir topçu kışlası yapıldı. Kışla binası 31 Mart Olayları'nda (1909) isyancıların karargâhı oldu. Hareket ordusunun müdahalesiyle sona eren olaylar sırasında kışla top atışına tutularak ayaklanma bastırıldı. II. Meşrutiyet'in ilanından sonra İstanbul'da yönetime karşı yapılmış büyük bir ayaklanmadır. Rumî Takvim'e göre 31 Mart 1325'te (13 Nisan 1909) başladığı için bu adla anılmıştır.

Gezi Parkı Olayları Nedir?

28 Mayıs 2013'ün sabah saatlerinde, Taksim Yayalaştırma Projesi kapsamında Taksim Gezi Parkı'nın bir duvarının yıkılmaya başlanması ve bazı ağaçların sökülmesi üzerine başlayan ve polis tarafından müdahaleye uğrayan protesto gösterileridir. Ardından hükümetin politikalarına karşı ülke genelinde protesto gösterilerine dönüşmüştür. Kolluk kuvvetlerinin tazyikli su ve gaz bombası ile gerçekleştirdikleri müdahaleler sonucunda Hatay'da Abdullah Cömert ve Ahmet Atakan, Ankara'da Ethem Sarısülük, İstanbul'da Mehmet Ayvalıtaş, Berkin Elvan, Eskişehir'de Ali İsmail Korkmaz isimli vatandaşlar hayatlarını kaybederken, binlerce kişi de ağır ve hafif yaralandı. Ayrıca Mustafa Sarı adlı komiser, köprüden alt geçide düştü ve kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirdi.

Gezi Parkı’na Nasıl Gidilir?

Gezi Parkı’na gitmek için toplu taşıma araçlarını kullanabilirsiniz. Yenikapı-Hacıosman metro hattı ile Taksim durağında indikten sonra metrodan çıkarken Gezi Parkı karşınıza çıkacaktır. 

Gezi Parkı’na Giriş Ücretli Midir?

Gezi Parkı’na giriş için herhangi bir ücret ödemenize gerek yoktur.


Konuyla ilgili sık sorulan sorular

Daha Fazla İçerik